بی‌تردید وجود تشکل‌های قدیمی و قوام یافته در میان دانشجویان، یکی از بستر‌های رشد و شکوفایی آن‌ها و نیز یکی از علل پایداری و تأثیرگذاری حرکت‌های دانشجویی بوده است.
قبل از پیروزی انقلاب اسلامی این تشکل‌ها پایگاهی مناسب برای پاسداری از ارزش‌ها و مبانی اسلامی در دانشگاه و کانونی برای مبارزه با رژیم ستمشاهی محسوب می‌شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز با تغییر اقتضائات اجتماعی و سیاسی کشور، این تشکل‌ها علاوه بر کارکردهای نظری و فکری با حضور پرشور در عرصه‌های علمی و سیاسی تبدیل به یکی از پرطرفدارترین و تعیین‌کننده‌ترین جریان‌های سیاسی در جهت گیری‌های اجتماعی و سیاسی کشور شده اند؛ تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در ایران و حضور فعال دانشجویان در عرصه‌های مختلف انقلاب و دفاع مقدس نمونه‌هایی از نقش آفرینی‌های جنبش دانشجویی کشور می‌باشد.
اینک پس از گذشت قریب 28 سال از انقلاب اسلامی مردم ایران و گشوده شدن فصل جدیدی از مشارکت مردم در امور سیاسی و اجتماعی جامعه، زمینه حضور و مشارکت جوانان به ویژه دانشجویان در عرصه‌های اجتماعی مساعدتر و تمایل آنان به فعالیت در تشکل‌های دانشجویی بیشتر شده است؛ از این رو گروه‌های دانشجویی که مایل به فعالیت سیاسی و اجتماعی در عرصه دانشگاه باشند در قالب آئین‌نامه‌های تدوین شده با طی مراحل قانونی، مجوز لازم را از دانشگاه اخذ می‌نمایند.
در سایه حمایت دانشگاه‌ها از فعالیت‌های سیاسی دانشجویی، در حال حاضر بالغ بر 160 تشکل اسلامی با عناوین مختلف در سطح دانشگاه‌های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت می‌‏نمایند که با توجه به فضای مساعد جامعه دامنه فعالیت این تشکل‌ها از عرصه دانشگاه‌ها فراتر رفته و در پهنه ملی به جهت‌دهی و روشنگری افکار عمومی می‌پردازند.
از آنجا که دوران دانشجویی برای تمرین سیاسی و کسب تجربه در این عرصه بسیار مفید و سودمند است فعالان اینگونه تشکل‌ها عمدتاً پس از دوران دانشجویی نیز به عنوان چهره‌های شاخص سیاسی کشور به ارائه خدمات مؤثر در راستای پیشرفت و تعالی جامعه می‌پردازند.
فعالیت تشکل‌های اسلامی دانشجویان دردانشگاه‌ها شامل برگزاری مراسم مختلف فرهنگی سیاسی تریبون آزاد، برگزاری اردوهای فرهنگی، انتشار نشریات، موضع‌گیری‌های سیاسی در قالب بیانیه‌ها و بسیاری فعالیت‌های دیگر می‌باشد.
تشکل‌های دانشگاهی همسو با تشکیل تشکل‌های سراسری تحت عنوان اتحادیه، فعالیت‌های خود را از عرصه دانشگاه‌ها به بیرون از آن تعمیم داده و وارد مناسبات سیاسی و اجتماعی کل کشور می‌شوند؛ نمونه‌هایی از این اتحادیه‌ها عبارتند از: اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان سراسر کشور(دفتر تحکیم وحدت)، جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه‌های سراسر کشور و اتحادیه‌های انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه‌های سراسر کشور.
همچنین یکی دیگر از مجموعه فعال در دانشگاه‌ها بسیج دانشجویی می‌باشد. در آئین‌نامه اجرایی قانون تشکیل و تقویت و توسعه بسیج دانشجویی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی موارد زیر به عنوان اهداف این مجموعه آمده است:
1. تحقیق فرامین و رهنمودهای حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری
2. تقویت روحیه و همکاری و مسئولیت‌پذیری
3. بسط فرهنگ و تفکر بسیجی
4. ایجاد آمادگی دفاع همه جانبه از دستاوردهای انقلاب اسلامی در عرصه‌های گوناگون فرهنگی، علمی و دفاعی

آئین‌نامه‌ها/دستورالعمل‌ها

1. آئين‌نامه اتحاديه تشكل‌های اسلامی دانشگاهيان
2. آئين‌نامه اجرايی قانون تشكيل، تقويت و توسعه بسيج دانشجويی
3. آئين‌نامه تشكل‌های اسلامی دانشگاهيان
4. آئین‌نامه تشکیل بسیج اساتید دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور
5. دستورالعمل اجرايی آئين‌نامه تشكل‌های اسلامی دانشگاهيان
6. دستورالعمل اجرايی آئين‌نامه اتحاديه تشكل‌های اسلامی دانشگاهيان

منشور حقوق دانشجویی

نسخه الکترونیکی کتاب منشور حقوق دانشجویی

فرم‌ها

1. نمونه فرم درخواست مجوز فعالیت برای تشکل‌های اسلامی

اعضا

• رئیس دانشگاه: دکتر یوسف حجت
• مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری: حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید مهدی ساداتی‌نژاد
• نماینده وزیر علوم تحقیقات و فناوری: خانم دکتر فروغ اسرافیلیان

ارتباط با ما

• آدرس: دانشگاه تربیت مدرس،ساختمان مرکزی، طبقه سوم
• صندوق پستی: 111-14115
• تلفن: 82883049
• کارشناس مسئول دبیرخانه هیأت نظارت بر تشکل‌ها: فاطمه جعفری
• Email: fatemehjafari@modares.ac.ir